HFVN - Đèn 2A3 là lọai đèn công suất nhỏ, đốt tim trực tiếp do hãng RCA chế tạo lần đầu tiên vào năm 1933. Từ lâu, 2A3 đã nổi tiếng là lọai đèn cho thứ âm thanh ấm áp, chi tiết và đặc biệt trung âm rất ngọt. Trong bài viết này, chúng tôi xin giới thiệu cùng các bạn một ampli 2A3 single-end của tác giả Ichiro (Nhật Bản). Ampli đơn giản, dễ ráp và phối hợp rất tốt với các loa có độ nhạy trên 93 dB.
NGUYÊN LÝ HỌAT ĐỘNG
Các ampli sử dụng đèn 2A3 theo mạch single-end class A phần lớn giống nhau ở tầng công suất. Chúng chỉ khác nhau ở mạch tiền khuếch đại. Để “đẩy” đèn 2A3, người ta thường dùng đèn ba cực theo nhiều kiểu mạch tiền khuếch đại như: anode follower, SRPP, Mu follower… Trong sơ đồ này, Ichiro sử dụng đèn 6267/ EF86 làm đèn tiền khuếch đại. EF86 là lọai đèn năm cực được đặc chế cho các ứng dụng audio, do đó đèn có độ tuyến tính cao và độ méo khá nhỏ. Lợi thế của EF86 là tầng vào có được độ lợi cao mà chỉ phải sử dụng có một đèn duy nhất.
THÔNG SỐ KỸ THUẬT ĐÈN 2A3
Các ampli sử dụng đèn 2A3 theo mạch single-end class A phần lớn giống nhau ở tầng công suất. Chúng chỉ khác nhau ở mạch tiền khuếch đại. Để “đẩy” đèn 2A3, người ta thường dùng đèn ba cực theo nhiều kiểu mạch tiền khuếch đại như: anode follower, SRPP, Mu follower… Trong sơ đồ này, Ichiro sử dụng đèn 6267/ EF86 làm đèn tiền khuếch đại. EF86 là lọai đèn năm cực được đặc chế cho các ứng dụng audio, do đó đèn có độ tuyến tính cao và độ méo khá nhỏ. Lợi thế của EF86 là tầng vào có được độ lợi cao mà chỉ phải sử dụng có một đèn duy nhất.
THÔNG SỐ KỸ THUẬT ĐÈN 2A3
| U h (V) | I h (mA) | Ua(V) | Ug1(V) | la (mA) | Pout (W) | THD (%) |
| 2,5 | 2,5 | 250 | -45 | 60 | 3,5 | 5 |
Tín hiệu từ đầu vào qua chiết áp 100K vào lưới 1 của đèn EF86. Đèn này được ráp theo chế độ năm cực. Tải anode là điện trở 100K, phân cực cathode dùng trở 910 Ohm. Điện áp cấp cho lưới 2 là 258V được phân áp qua cầu chia 390K/62K để giảm xuống còn 116V. Điểm đặc biệt của sơ đồ Ichiro là anode đèn EF86 nối trực tiếp vào luới khiển của đèn 2A3 công suất. Kiểu nói tầng trực tiếp này giống như mạch điện Loftin-White dùng đèn ba cực. Ưu điểm của nối tầng trực tiếp là dễ dải tần rộng, méo phi tuyến và méo pha thấp. Tuy nhiên, cần phải hiệu chỉnh đúng chế độ mạch thì ampli mới họat động ổn định và âm thanh mới có thể hay được. Tầng công suất ráp đơn giản theo lối truyền thống. Tải của đèn 2A3 là biến áp FW-20S của hãng Tango danh tiếng. Do mạch nối tầng trực tiếp, điện áp anode (+70V) của đèn trước cũng là điện áp lưới của đèn sau nên điện trở cathode của 2A3 phải chọn là 2K/20W để chịu được nhiệt và đảm bảo điện áp rơi trên cathode đèn này là 117V.
Phần nguồn sử dụng mạch nắn hai nửa chu kỳ dùng diode. Điện cao áp được lọc qua cầu CLC rồi cấp cho đèn 2A3. Để cấp áp cho đèn EF86. tác giả sử dụng một đèn valve 5M-K9 trên dường tiếp tế. Đèn 5M-K9 là đèn valve lọai soft-star, cho nên khi mới bật máy, cao áp ở anode EF86 sẽ lên từ từ sau khỏang nửa phút, điều này tránh cho đèn 2A3 không bị ép phát xạ khi sợi đốt chưa đủ nóng ổn định.
Phần nguồn sử dụng mạch nắn hai nửa chu kỳ dùng diode. Điện cao áp được lọc qua cầu CLC rồi cấp cho đèn 2A3. Để cấp áp cho đèn EF86. tác giả sử dụng một đèn valve 5M-K9 trên dường tiếp tế. Đèn 5M-K9 là đèn valve lọai soft-star, cho nên khi mới bật máy, cao áp ở anode EF86 sẽ lên từ từ sau khỏang nửa phút, điều này tránh cho đèn 2A3 không bị ép phát xạ khi sợi đốt chưa đủ nóng ổn định.
KỸ THUẬT LẮP RÁP
Mạch điện 2A3 của Ichiro khá đơn giản. lắp ráp dễ dàng. Khi lắp các bạn chú ý đi masse cho đúng để tránh ù, các đường dây tín hiệu nên bố trí cách xa các đường dây có điện AC chạy qua. Khâu điều chỉnh chế độ điện áp một chiều trên các cực đèn là khâu phức tạp nhất, đòi hỏi phải có kinh nghiệm nhất định. Nếu chỉnh không đúng, ampli sẽ bị méo giọng do chế độ làm việc tĩnh của tầng công suất bị sai chế độ.
Sau khi hiệu chỉnh xong, bạn có thể dấu thẳng một đầu đĩa CD vào ampli và vặn volume từ từ để thưởng thức. Nếu bạn có một cặp loa độ nhạy đủ cao (trên 93dB), chắc chắn âm thanh ngọt ngào của chiếc ampli 2A3 này sẽ làm bạn thực sự say mê, thích thú.
(Theo Nghe Nhìn Việt Nam)
