Thứ Hai, 6 tháng 2, 2012

Một vài đặc điểm kỹ thuật của loa





Một vài đặc điểm kỹ thuật của loa
Loa có tác dụng chuyển năng lượng điện thành các tín hiệu âm thanh truyền trong không khí. Một loa đơn không thể tạo ra tần số âm thanh cao thấp nên phải cần các loại loa khác nhau như loa woofer cho dải tần thấp (mức lên cao nhất khoảng 1,5 kHz) và loa tweeter cho dải tần cao (trên 1,5 kHz).
Loa kèn Nautilus.
Loa kèn Nautilus.
Các loa subwoofer được sử dụng để tái tạo tần âm thấp nhất, xuống tới tận 25 Hz. Chất loa tốt là yếu tố cơ bản nhất của một bộ dàn, không có chúng thì ngay cả một đĩa CD tốt nhất nghe cũng sẽ chán nhất. Đối lập với nhiều người nghĩ, các loa to không cần thiết phải kêu lớn. Tuy nhiên, những loa lớn lại cho tiếng bass tốt hơn.
Hệ thống stereo cơ bản cần hai loa. Hiệu ứng stereo mang lại cho âm thanh cảm giác về hướng. Nếu bạn muốn tạo ra một hệ thống âm thanh gia đình thì hai loa này sẽ là loa chính trong hệ thống âm thanh surround. Ngoài hai loa chính, cần có thêm một loa trung tâm dùng để đưa lời thoại và hiệu ứng âm thanh, thêm vào ít nhất một cặp loa surround đằng sau nữa. Người mua thường có xu hướng chọn các loa nhỏ hoặc ít tiền để làm loa rear surround nếu hệ thống âm thanh của họ đã sử dụng loa lưỡng cực hay loa đa cực (như THX). Phần lớn người sử dụng thường muốn thêm một loa sub. DVD-Audio thường có chuẩn nhạc đa kênh nổi tiếng là 5.1.
Loa Soundcraftsmen SC 12-ES.
Tần số đáp ứng của loa cho biết nó có thể tái tạo âm thanh ở mức bao nhiêu và như thế nào. Mỗi tần số đáp ứng cho biết chất lượng âm của loa đó. Phần lớn người ta có thể nghe với tần số từ 20 Hz tới 20 kHz, cho nên khi nhà sản xuất cụ thể tần số đáp ứng từ 38 Hz đến 23 kHz thì có nghĩa là loa đó chơi âm tần cao tốt hơn âm tần thấp. Con số ghi sau tần số của loa cho thấy thực ra âm thanh của loa còn có thể xuống thấp hơn hay cao hơn tần số trung bình. Tiếng bass và tiếng treble nên có nhưng với những loa quá cường điệu tiếng bass hay dải âm cao thì âm thanh sẽ bị vỡ và chói tai.
Tùy theo loại nhạc mà bạn nên chọn những loa khác nhau. Những người nghe nhạc rock thích nhiều tiếng bass, những người nghe nhạc acoustic sẽ thích dải trung chính xác, trong khi đó để xem phim thì độ chính xác giảm đi.
Đôi loa Sonic TR-1610.
Đôi loa Sonic TR-1610.
Công suất cho biết loa có thể kêu to thế nào.  
Trở kháng được đo bằng Ohm. Nó không quyết định độ cao hay thấp của âm thanh, tuy nhiên bạn nên chọn ampli và loa cùng trở kháng với nhau.
Độ nhạy của loa cho ta biết giải tần của loa có thể lên được bao nhiêu và xuống được bao nhiêu. Nếu độ nhạy của loa lớn thì chỉ cần một dòng điện nhỏ từ ampli chạy qua là loa đã phát ra tín hiệu. Độ nhạy của loa lớn thì cần ampli công suất nhỏ. Việc chơi ampli tube (ampli đèn) hay bán dẫn cũng phụ thuộc vào độ nhạy của loa. Ví dụ, nếu độ nhạy của loa từ 90 dB trở xuống thì phải dùng ampli bán dẫn (transistor) thì mới đủ lực để “đánh” loa.
Độ nhiễu (tỷ lệ S/N) phải chính xác. Đây là độ đo tín hiệu trên nền tiếng ồn. Tỷ lệ này được đo bằng decibel (dB). Khi mua loa nên lưu ý độ nhiễu cao thì tốt hơn bởi loa sẽ cho tiếng rõ và ít tiếng ồn.
Bộ loa Meadowlark.
Bộ loa Meadowlark.
Theo anh Thủy, thành viên của câu lạc bộ Audio Việt Nam, các loa Trung Quốc trôi nổi hay được sản xuất từ các nước thứ ba thường thổi phồng thông số của sản phẩm nên khó có thể xác định được thông số chính xác là bao nhiêu. Tuy nhiên, người hiểu biết khi đi mua thường để ý đến ba yếu tố: công suất, độ nhạy và trở kháng của loa.
Chú ý đến công suất vì nó cho biết bộ loa có đáp ứng được nhu cầu của mình hay không. “Nếu nghe ở ngoài vườn thì chỉ cần sắm bộ loa công suất từ 5-10 Watt là đủ lắm rồi”, anh Thủy nói. “Tuy nhiên, khi mua thì ta nên mua công suất lớn hơn nhu cầu của mình, như cần loa 10 Watt thì nên mua khoảng 50 Watt để loa có thể chịu được công suất của ampli và không bị hỏng”.
Ngoài công suất, ta còn phải chú ý đến trở kháng nữa. Trở kháng phải hợp đúng với loa. Anh Thủy cũng nhắc đi nhắc lại rằng “những người nghe tinh hay để ý đến độ nhạy vì độ nhạy càng cao thì thể hiện các âm thanh nhỏ càng tốt ví dụ tiếng nhạc cụ trong bài nhạc hay tiếng suối chảy róc rách trong phim chẳng hạn”.
Thanh Vân