Thứ Hai, 13 tháng 6, 2011

Cách chỉnh loa Sub điện cho âm thanh tốt nhất

Cách chỉnh loa Sub điện cho âm thanh tốt nhất

Có nhiều vấn đề khác nhau làm cho tiếng bass của loa subwoofer không thể hiện hết khả năng của nó. Bài viết này như một tài liệu hướng dẫn các bước set up sao cho tiếng âm trầm đạt đến mức tốt nhất có thể


A. Nơi đặt và các định vị/ Kết nối và hiệu chỉnh.

Nơi đặt và cách định vị

Âm trầm của loa sub đến tai người nghe không định hướng, Chúng ta không thể di chuyển loa sub nhiều nơi


Tìm một nơi đúng trong phòng có thể tạo ra một sự khác biệt đáng kể  cho tiếng sub. Góc phòng là vị trí ưa chuộng của hần hết mọi người, có lẽ vì nó không còn chỗ nào thích hợp hơn sau khi các đồ vật khác đã ưu tiên chiếm các vị trí “ đắc địa” và trong hầu hết các trường hợp nó cũng cho nhiều tiếng bass  nhất. Tuy nhiên đặc loa sub trong góc phòng có thể chưa phải là nơi tạo ra tiếng bass một cách chính xác ( và / hoặc chưa phối hợp nhuần nhuyễn với các loa con)

Đối với các loa main nhỏ có chiều cao khoảng từ 20cm trở xuống, cách tốt nhất là đặt loa subwoofer cách loa main khoảng 1 mét . Nếu loa sub cách quá xa loa main nó sẽ làm cho sự cảm nhận âm trầm ấy chính là của loa sub chứ không phải loa main. Như chúng ta biết loa subwoofer chỉ là nhiệm vụ là hỗ trợ tiếng trầm cho loa main mà thôi, bản thân nó không cho tiếng bass đến tai người nghe được. Ta cứ thử rút dây loa main ra thì chỉ nghe tiếng ùng ục chứ không nghe được tiếng bass “ ình ình” như khi ta cắm loa main vào. Như vậy làm sao người nghe tiếng bass như thể phát ra từ loa main mới là sự thành công của hiệu chỉnh và cách bố trí loa sub.
Kinh nghiệm để thử tiếng bass là dùng một CD có những bản nhạc nhiều bass, phát chế độ lập lại (repeat) bản nào ưng ý nhất, sau đó di chuyển loa sub đến vài vị trí trong phòng, ta sẽ thấy sự khác biệt rất lớn của tiếng bass giữa các vị trí này- Một số nơi cho tiếng bass rất nhòe, có chỗ cho tiếng bass lớn hơn và vài nơi thì tiếng bass nhỏ hơn. Mục đích của chúng ta là tìm kiếm sự cân bằng giữa tiếng bass sâu và vẫn giữ sự cân xứng giữa tiếng Mid và tiếng bass cao. Ở một vài căn phòng không khó để tìm kiếm sự hoàn chỉnh này, tuy nhiên nếu khó khăn xảy ra trong quá trình set up, chúng ta vẫn có những cách để cải thiện như sau:
Di chuyển ghế sofa đến vị trí khác trong phòng hoặc ra hẳn khỏi phòng, mở nhạc lên để thử lại tiếng sub, có thể âm thanh sẽ cải thiện. Tuy nhiên đây chỉ là mục đích để làm sáng tỏ vấn đền đâu là nguyên nhân. Bây giờ ta hãy đặt đĩa nhạc hoặc phim có nhiều âm bass vào, đi một vòng quanh phòng để tìm những vị trí ta thích đặt loa sub vào đó, trình tự ta chuyển dịch loa sub đến các điểm này để quyết định nơi nào cho tiếng bass ưng thuận nhất.

Trong trường hợp mọi phương pháp thất bại, ta có thể di chuyển loa sub về hướng gần với những hàng ghế trong phòng có thể cải thiện theo hướng tốt nhất cho tiếng bass.
  
Nói chung, đối với những loa main lớn việc cân chỉnh tiếng bas loa subwoofer thường dễ dàng hơn. Những loa main nhỏ thường  đòi hỏi phải kết hợp việc cân chỉnh công phu trên chính loa sub.

B. Kết nối và tinh chỉnh

Kết nối
 
Đây là hình phía sau của một loa sub hiệu Jamo gồm có những nút chỉnh cơ bản nhất cho một loa subwoofer. Đối với một người “ chưa biết gì về điện” ắt hẳn” sẽ gặp khó khăn khi kết nối và hiệu chỉnh. Đối với hầu hết các trường hợp chúng ta đều sử dụng một dây đơn có đầu cắm hoa sen để kết từ sub out của ampli receiver đến SUB IN của loa Sub. Tuy nhiên trên một số loa sub, SUB In có thể được ghi là : LFE, DIRECT, hoặc Bypass.

Để dùng Sub/LFE Input ta cần một sợi dây kết nối dài  sau đó chỉnh nút Crossover Frequency lên hết cỡ ( Vì ta sẽ chỉnh Crossover trong Ampli Receiver cho  tần số trung và cao cho loa main và tiếng bass cho loa sub).
               
Chỉnh Crossover


Ampli Denon có phần speaker set up giúp chỉnh tiếng bass hay hơn

Trong Ampli Receiver người ta thường thiết kế cho việc chỉnh Crossover có tần số từ 40 Hz đến 200 Hz. Chúng ta sẽ tìm thấy hướng dẫn sử dụng trong catolog manual bằng không cũng có thể làm theo hướng dẫn sau :
-          Đối với loa main nhỏ ( thường là loa bookshelf) có loa bass đường kính khoảng dưới 8 cm ta chỉnh tần số Crossover trong khoảng 150 Hz đến 200 Hz.
-          Những loa  main cỡ trung ( đường kính của loa bass khoảng  1 tất – 1 tất 2 ta chỉnh từ 80 Hz đến 100 Hz .
-          Loa main lớn ( thường là loa đứng) ta chỉnh từ 60Hz đến 80 Hz.

Nếu may mắn ta có cặp loa main là loa đứng, ta sẽ set up cho loa này thành “ Large” ( trong các ampli reciver của Denon thường có tính năng này xem ….) Và ta không cần phải chỉnh thêm tần số cắt Crossover nữa.Tuy nhiên ở loa Center và loa Surround ta cũng phải chỉnh là SMALL và lợi ích của việc chỉnh này đã được đề cập bên trên.

Chỉnh Phase

Một trong những nút chỉnh khác của loa Subwoofer là PHASE. Việc có thêm nút chỉnh này là vì âm bass chỉ có thể tái tạo hay được khi loa main và loa sub phải cùng pha với nhau. Nghĩa là loa bass của loa main và bass của Sub phải cùng một nhịp ra hoặc vào.
Như vậy để kiểm tra xem phase của của loa sub có đúng không , ta  phát đĩa nhạc có nhiều bass, nghe một vài phút, nhờ một ai đó chỉnh từ từ tới lui nút Phase từ 0 đến 180 0 . Vị trí đúng nhất là khi ta nghe âm bass đầy nhất. Có lẽ ta cũng phải thử nhiều đĩa khác nhau để có thể nghe sự khác nhau của phase khi chỉnh từ 0 đến 1800 . Nếu ta không nghe sự khác nhau nào hãy quyết định đặt nút phase ở vị trí Zero 0

Nút Volume là bước cuối cùng ta chỉnh khi muốn tiếng bass to hay nhỏ.
  
Điểm lưu ý là tiếng bass từ các đĩa DVD thường cho một âm lực cũng như hiệu ứng gần giống nhau hơn là từ các CD
Kết hợp với Ampli
Các Ampli Receiver có auto set up cũng giúp ta dễ dàng hiệu chỉnh với loa main nhưng ít giúp gì nhiều cho việc chỉnh loa sub. Khi thực hiện tính năng Auto setup, thường các nhà chế tạo mặc định âm lượng của tín hiệu Sub rất lớn. Như vậy ta lại phải chỉnh lại Crossover cho loa sub, kiểm tra lại phase và cuối cùng là volume. Nếu không thích thì trả lại trạng thái của auto set up.

theo http://http://www.hifi-gallery.com