Thứ Bảy, 18 tháng 6, 2011

MICROPHONE


MICROPHONE:
 -Nguyên tắc 1: không có nguyên tắc nào, chỉ có những khuyến cáo được hhiểu như là các cẩm nang cho việc ứng dụng.
 -Nguyên tắc 2: nguồn phát âm tốt + vị trí đặt micro tốt + chất lượng micro tốt = âm thanh tốt.
-Nguyên tắc 3: bằng mọi cách thực hiện tốt nguyên tắc 2 bởi vì khi ta cố gắng dung EQ để bù đắp sự thiếu hụt một trong những yếu tố quan trọng của nguyên tắc 2 thì kết quả ta đạt được chỉ là một kết quả ảo mà thôi.
* Vậy định nghĩa Microphone là: Microphone là thiết bị chuyển đổi năng lượng sóng âm thành tín hiệu điện xoay chiều, tín hiệu này có biên độ điện áp rất nhỏ và cần được khuếch đại lớn lên để cung cấp ra loa.
a. Phân loại:
Từ khi được phát minh cho tới nay microphone luôn được cải tiến để hoàn thiện chất lượng âm thanh. Có nhiều loại micro khác nhau về hình thức cũng như nguyên tắc cấu tạo và tuỳ theo những ứng dụng mà giá thành micro có nhiều mức giá khác nhau. Ta hãy tìm hiểu nguyên tắc cấu tạo một số micro thông thường và các ứng dụng của nó
  1. Microphone loại điện động ( dynamic )
Micro này áp dụng trong hầu hết trong các hệ thống âm thanh vì nó cấu tạo đơn giản, tin cậy, có độ trung thực cao và giá thành tương đối thấp. Cấu tạo của micro này giống như một chiếc loa, nó gồm một màng rung cực mỏng được gắn với một cuộn dây đồng rất mảnh, cuộn dây đồng được đặt vào một khe từ trường của một khối nam châm. Khi nhận sóng âm thanh từ bên ngoài màng rung sẽ rung động theo đáp tần của âm thanh và cuộn dây đồng cũng rung động theo, sự rung động cuộn dây đồng khi nằm trong một khe từ trường sẽ tạo ra một dòng điện xoay chiều đưa ra hai đầu dây dẫn và được khuếch đại lên bởi Mixer và power ampli.
Cuộn dây đồng ( voice coil ) có điện trở nội khoảng 10 ohm đến vài trăm Ohm được gọi là tổng trở của chiếc microphone. Nếu cuộn dây có tổng trở thấp khoảng vài chục Ohm nó cần có 1 biến áp để tăng số Ohm lên khoảng 600 Ohm để có thể cân bằng với tổng trở vào của mixer.
“ Capsule “ là cấu trức của bộ phận tiếp nhận âm thanh để chống rung động bởi các tác nhân cơ học bên ngoài, capsule được bao bọc bằng lớp cao su giảm chấn theo chiều ngang lẫn chiều dọc, đôi khi có những micro thiết kế đặc biệt có lò xo giảm chấn theo trục đúng nhằm giảm thiểu các rung động có thể tạo ra âm thanh không mong muốn. Phần che chắn bên ngoài được làm bằng lưới kim khí hoạc nhựa tổng hợp có những lỗ tiếp nhận âm thanh được sắp xếp cách đều nhau và có các lớp mouse mỏng bao bọc giúp cho sóng âm khi tác động vào capsule được đồng đều và trách được các tác động nhiễu di gió.
Khoảng cách từ màng rung của capsule đến vòm che bên ngoài ảnh hưởng rất lớn đến đáp tần của âm thanh phát ra, khoảng cáh càng sát với vòm âm thanh phát ra càng mạnh và tăng cường nhiều tần số bass khoảng cách xa hơn âm thanh của bass sẽ giảm dần.
Có nhiều ca sỹ đa số là nữ thường hay có khuynh hướng hát nhỏ với giọng hát thều thào, để tăng cường chất lượng âm thanh với giọng nhỏ vài loại micro được thiết kế có dạng đầu gần như phẳng.
  1. Micro loại điện dung ( condenser )
Micro này rất phổ thông là loại micro dựa trên tính chất: sự thay đổi điện dung của tụ điện khi có sóng âm tác động vào tạo ra tín hiệu âm thanh. Micro này phải có nguồn điện áp phân cực nên phải cần được cung cấp một nguồn điện riêng để hoạt động thường được gọi là “ phantom power “. Nguồn điện phantom này có hiệu thế từ 9V đến 48V được lấy ngay trên mixer khi nút phantom trên mixer bật vị trí “ On “.
Có nhiều hãng mixer nên nguồn phantom cũng khác nhau.
-        Mixer khi ta “ On phantom  48V “ thì tất cả đường Mic input điều được cấp nguồn 48V.
-        Mixer có loại các đường Mic input được cung cấp riêng biệt bởi các Switch độc lập.
-        Chúng ta cần phải chú ý điều này để khi sử dụng micro condenser chung với các loại micro khác.
Chúng ta không nên cắm một micro unbalance vào jack input của mixer đang có nguồn phan tom bột on. Điều này sẽ làm cho micro unbalance hư vĩnh viễn vì có nguồn điện 48V chạy trực tiếp qua cuộn dây voice coil.
Các loại micro condenser thường cho đặc tuyến âm tần rất rộng và tuyệt hảo do các thành phần rung động cảm nhận sóng âm thanh rất mỏng và nhẹ nhàng chúng không bị ảnh hưởng bởi khối lượng của cuộn dây voice coil nên được sử dụng rộng rãi trong các phhòng thu âm hoạc ca đoàn, tuy nhiên do tính chất khá mong manh và dễ nhạy cảm vởi độ ẩm của môi trường micro condenser ít được sủ dụng trên sân khấu ca nhạc.
2. Tính chất âm học vào biểu đồ búp hướng của micro
Mỗi chiếc micro đều có tính chất riêng đặc thù của nó về đáp tần âm thanh nhận được và hướng tính.
Hướng nhận âm thanh được chia ra như sau:
-        Omni-directional: có búp hướng nhận sóng âm thanh ở khắp mọi hướng, có thể điễn đạt đơn giản là vùng tiếp nhận sóng âm 360 độ.
-        Cardioid: chỉ có hướng nhận sóng âm thanh ở phía trước nhưng có góc rộng: 131 độ
-        Super-cardioid: có hướng tính gom tụ với góc tiếp nhận âm thanh khoảng 115 độ
-        Hyper-cardioid: có hướng tính rất hẹp phía trước khoảng 105 độ và một ít ở phía sau
-        Bi-directional: nhận sóng âm ở cả hai hướng trước và sau cách nhau 90 độ.
3. Ứng dụng để khai thác tính hướng của micro   
-        Omni-directional:khu vực tiếp nhận sóng bao trùm 360 độ nên không được áp dụng rộng rãi trong các chương trình ca nhạc vì dễ feedback, tuy nhiên loại micro này có đáp tuyến tần số rất tốt ở dãy tần số thấp. không bị ảnh hưởng bởi hơi thở mạnh hoặc gió. Các loại này thường sử dụng trong phòng thu âm.
-        Cardioid: loại này có hướng tính phía trước có góc bao phủ rộng và gảm thiểu sóng âm ở hai bên phía sau, thường được dùng trong các chương trình ca nhạc, chống feedback tốt, tuy nhiên khi nguồn phát âm không nằm ngay trục chính mà bị lệch sang hai bên làm âm sắc có thể thay đổi. Loại này cũng được dùng trong phòng thu âm khi kỹ thuật viên không muốn có những âm thanh khác ở hai bên xen lẫn vào, loại này cũng bị ảnh hưởng của hơi thở mạnh hoạc gió.
-        Super-cardioid: có hướng tính cao hơn loại cardioid nhưng có đặc điểm khác là chúng có một búp hướng nhỏ ở phía sau. Dùng loại này khi trong tình huống cần loại bỏ các âm thanh không mong muốn ở hai bên trục của micro, tuy nhiên cũng phải chấp nhận đôi chút sóng âm phía sau. Super –cardioid có khả năng tiếp nhận sóng âm phía trước với khoảng cách xa hơn cardioid.
-        Hyper-cardioid có tính chất tương tự như super-cardioid nhưng về hướng tính phía trước tăng thêm nhưng đồng thời búp hướng phía sau cũng tăng, góc tiếp nhận sóng âm cũng thu hẹp do đó có thể gia tăng độ nhạy khi nguồn âm có khoảng cách xa.
Một điều lý thú là khi các loại micro super-cardioid và hyper-cardioid được sử dụng với khoảng cách rất gần ca sỹ các búp hướng phía sau không phải là không có ý nghĩa, chúng có nhiều điểm thuận lợi với một số tần số ( thường là trên vùng midrange và treble )đều này xảy ra là do khuôn mặt của ca sỹ ở rất gần và khi các loa monitor phát ra cho ca sỹ có thể bị phản dội lại bởi khuôn mặt và gây feedback. Với loại super-cardioid và hyper-cardioid chúng có một búp hướng nhỏ phí sau và vì chúng nằm ở 180 độ do đó có tác dụng triệt phase các sóng dội âm lại từ khuôn mặt ca sỹ và loại bỏ feedback